RAM nhanh hơn SSD, HDD bao nhiêu?

RAM nhanh hơn SSD cỡ 1500 lần,
Và hơn HHD cỡ 100.000 lần.

Máy tính ngày nay nên thường set swap với kích thước ~ 20% kích thước RAM.

Page là một mảnh bộ nhớ.
Paging là hành động tạo một bản copy của một page. Vd copy từ RAM vào swap.

Theo

A typical reference to RAM is in the area of 100ns, accessing data on a SSD 150μs (so 1500 times of the RAM) and accessing data on a rotating disk 10ms (so 100.000 times the RAM).

https://www.redhat.com/en/about/blog/do-we-really-need-swap-modern-systems

Hết.
HVN at https://Pymi.vn
Đăng ký học #Python tại Sài Gòn khoá 15 khai giảng 3/8/2017. Xem chi tiết tại https://pymi.vn

SSD là gì? mua SSD loại nào?

Mặc dù dùng SSD đã lâu (có sẵn trong máy laptop lúc mua), nhưng giờ mới là lần đầu mình tự đi chọn mua SSD. Bài này tổng hợp các khái niệm, hiểu biết về SSD giúp bạn hiểu tại sao nên dùng SSD, các ưu điểm nhược điểm là gì, và chọn chúng theo tiêu chí nào cho phù hợp khi giá thành của loại ổ cứng này ngày càng giảm.

# SSD là gì?

SSD là một loại ổ cứng cho máy tính.
Nhưng so với ổ cứng truyền thống (HDD - hard disk drive), nó có nhiều cải tiến / kiến trúc rất khác biệt.

SSD - solid state drive - một thiết bị ở trạng thái rắn (solid). Nói như vậy không có nghĩa HDD là ở thể lỏng, mà HDD ở thể "động".

## Cấu tạo cơ bản của HDD 

Trong HDD có chứa một đĩa từ, đĩa từ này sẽ quay với tốc độ rất cao  trong HDD (nhờ từ trường - 7200 vòng / phút và 5400 vòng / phút với loại cho laptop - Spindle speed: 5400 RPM Round Per Minute).

Việc quay nhiều (7200 RPM) khiến:
- tiêu thụ nhiều điện năng
- tốc độ đọc ghi đĩa thường cao hơn
- sinh nhiều nhiệt hơn (đĩa quay, ma sát sinh ra nhiệt làm nóng thiết bị)
- có thể gây tiếng ồn

Do đó các laptop thường dùng loại 5400 RPM, chậm hơn, nhưng mát và tiết kiệm điện (pin) hơn.

Sử dụng HDD còn có nhược điểm là dễ hỏng hóc khi va đập/ có di chuyển khi đĩa đang quay (máy đang bật).

HDD thường có kích cỡ 3.5 inches cho máy bàn và 2.5 inches dành cho laptop.

Đĩa mềm (Floppy disk) cũng có cấu tạo đĩa từ quay tương tự.

## Cấu tạo cơ bản của SSD

Thay vì dùng đĩa từ để lưu dữ liệu, sử dụng công nghệ lưu trữ khá giống với các USB stick [USB flash drive], khi sử dụng các thẻ nhớ flash memory (NAND flash non-volatile memory).

Một thiết bị phần cứng gọi là controller (một bộ xử lý nhúng chạy code ở firmware-level) thực hiện quản lý tương tác giữa các NAND memory với máy tính. Controller ảnh hưởng quan trọng đến hiệu suất của SSD.

Vì không sử dụng đĩa từ quay, SSD có các ưu điểm:
- không nóng
- không bị ảnh hưởng bởi va chạm, di chuyển
- ít tốn điện hơn
- sử dụng mạch bán dẫn - thường nhỏ / nhẹ

Flash-memory trước đây chậm hơn HDD, nhưng nhờ sự cải tiến về controller, nó trở nên nhanh hơn HDD nhiều lần.

### Nhược điểm

Do cấu tạo sử dụng flash-memory, SSD thường có tuổi thọ (dựa vào số lần đọc ghi) thấp hơn HDD.

Dù có nhiều thiết bị được bảo hành tới 10 năm, nhưng trong điều lệ bảo hành có ghi rõ, nếu block (một khối lưu trữ) được đọc ghi quá nhiều lần vượt quá tuổi thọ cho phép, nó sẽ bị chai (wear), và sẽ không được bảo hành vì điều đó.

## Kích thước

Phổ biến ở kích thước 2.5 Inches, có loại nhỏ hơn thì khoảng 1.8 inches (thường có chuẩn mSATA). Ngoài ra loại theo chuẩn vào ra M.2 thường có hình dáng nhỏ như 1 thanh RAM.

## I/O interface - chuẩn vào ra 

SSD có nhiều cổng giao tiếp với máy tính khác nhau.

Phổ biến nhất có các loại:
- SATA 2.0: tốc độ cho phép: 3Gb/s
- SATA 3.0: tốc độ cho phép: 6Gb/s
- SATA express
- mSATA
- PCIe
- M.2

Chọn loại phù hợp mà mainboard của bạn hỗ trợ.

## Mua SSD loại nào?

Một điều khá thú vị, là các ông lớn trong ngành sản xuất HDD đều không có mặt trong thị trường SSD này, mà hầu hết là các nhà sản xuất USB/Thẻ nhớ danh tiếng trên thị trường. Có thể kể tới: SanDisk, Kingston, Adata, ... hay những cái tên chỉ nổi lên vì SSD như Crucial, OCZ nhưng thú vị hơn cả là Intel và Samsung cũng tham gia dẫn đầu cuộc đua này.

Samsung với dòng 850 EVO đã chiếm không ít thị phần SSD và rất được ưa chuộng. Nhưng đặc biệt chú ý khi dùng dòng Samsung EVO 8XX với máy cài Linux/BSD  mặc dù lỗi này có vẻ đã được fix, hãy chắc chắn về phiên bản kernel bạn đang dùng.
Xem thêm các dòng SSD có vấn đề trên Linux

Xem bảng so sánh độ ưa chuộng các loại SSD ở đây: http://ssd.userbenchmark.com/

Nếu định dùng FreeBSD, chú ý chọn SSD nào có hỗ trợ lệnh TRIM tốt xem các SSD không hỗ trợ TRIM ở link Linux trên.

# Kết luận

Nếu bạn có ít tiền và muốn tăng tốc con máy tính đã già nua của mình thì thay HDD bằng SSD luôn là một đầu tư xứng đáng. Máy sẽ nhanh gấp cả chục lần, điều mà trước kia ta thường nhầm tưởng là phải thêm RAM hay CPU.

Hết.
HVN at http://www.familug.org/ and http://pymi.vn
Đăng ký học lập trình #Python 3 từ con số 0 tại PyMI.vn - lớp Sài Gòn khai giảng đầu tháng 8, lớp Hà Nội khai giảng giữa tháng 9. Xem chi tiết tại https://pymi.vn/ #PyMI #PyFML

[partition] Tại sao cần phân vùng ổ cứng?

1. Bí mật được bật mí
- ổ cứng truyền tải dữ liệu từ các track phía ngoài (hay còn gọi là các track đầu tiên) nhanh hơn các track phía trong (các track sau).
(hãy nhớ cái đĩa CD hình tròn, cái đĩa cứng có cái lõi cũng vậy vậy). Bí mật này giải thích rất nhiều "bí quyết" khi phân vùng ổ cứng.
Xem thêm hình trên wikipedia để hiểu về track (http://en.wikipedia.org/wiki/Disk_sector)
- các phân vùng nhỏ sẽ yêu cầu "đầu đọc" di chuyển ít hơn so với các phân vùng lớn. Di chuyển ít với lượng dữ liệu cần thực hiện không đổi tức là nhanh hơn.
(các điều trên đúng với ổ cứng từ được sử dụng phổ biến (HDD), và không đúng với ổ cứng rắn SSD).

2. Tại sao cần phân vùng ổ cứng?

Lịch sử
Ngày xưa dùng Windows, lý do để phân vùng ổ cứng (chia ổ) để "dễ sắp xếp" hay lý do kỹ thuật hơn là "để lúc cài lại Win thì chỉ việc format ổ C đi rồi cài lại vào đấy, dữ liệu các ổ khác sống khoẻ re".

Trên Ubuntu, cơ bản tất cả cũng sẽ nằm trên 1 partition (lúc cài đặt nó hướng dẫn thế), cùng lắm thì với advance user, Ubuntu giới thiệu việc tách riêng /home ra một partition khác. Một tác dụng dễ thấy của việc táchnày là để dùng nhiều OS (Linux-based OS) trên cùng một máy, lúc cần chỉ việc mount partition /home đó vào một thư mục và lại có thể truy cập các dữ liệu của mình.

Vậy còn lý do gì khác?

• Trên UNIX-like OS, các directory (thư mục) được chia rõ ràng để đảm nhiệm các công việc khác nhau. /etc, /usr, /var, /tmp ... vì làm công việc khác nhau nên chúng có những đặc tính khác nhau. /etc hay /usr thường chỉ để đọc trong khi /var hay /tmp thường dùng để ghi (và cả đọc). Nếu biết phân vùng hợp lý để đẩy /var và /tmp ra phía ngoài rìa đĩa thì performance (hiệu năng) sẽ được cải thiện.